بازگشت
سرما توسعه نيافتگی اقتصادی افغانستان را آشکار می کند
احمد رشيد روزنامه نگار پاکستانی و تحليلگر مسايل منطقه احمد رشيد روزنامه نگار پاکستانی و تحليلگر مسايل منطقه




چيزی نمانده است که سازمان ملل در افغانستان "بحران انسانی" اعلام کند بيش از ۶۰۰ نفر که بسياری از آنها کودک بوده اند، بر اثر يک دوره طولانی سرما در افغانستان که بارش بی سابقه برف و باران و سرمای زير صفر را به همراه داشت، جان باخته اند. در برخی از استانهای شرقی گرگهای درنده به کودکانی که مانند خودشان از گرسنگی رنج می کشند، حمله کرده اند. ديگر چيزی نمانده است که سازمان ملل در افغانستان "بحران انسانی" اعلام کند. اما علت اين مرگها و مصايب و سقوط ماه گذشته يک فروند هواپيما در حوالی کابل، علاوه بر بدی آب و هوا، پيشرفت به شدت کند بازسازی زيرساختهای ويران اين کشور است. بخاطر نبود راه و تجهيزات ارتباطی، بيش از يک ماه طول کشيده است تا امدادگران و واحدهای نظامی غربی به روستاهای برف گرفته در غرب و شمال غربی افغانستان برسند. اکثر موارد مرگ و مير در اين مناطق گزارش شده است. هنوز افغانها بخاطر قصور جامعه بين الملل در وفا به وعده هايش درمورد بازسازی اين کشور جان می بازند.
بيمارستان بدون بخاری البته کمکهايی به ساکنان ۱۴ استان از ۳۴ استان آسيب ديده از شرايط نامساعد جوی رسانده شده است و بيش از ۴۰۰ هزار نفر از دولت افغانستان، نيروهای ائتلاف تحت رهبری آمريکا، صلحبانان ناتو، آژانسهای سازمان ملل و سازمانهای غير دولتی افغانستان و غرب کمک دريافت کرده اند. اما مشکلات فراروی امدادرسانان کماکان به قوت خود باقی است: انسداد گذرگاه های کوهستانی پوشيده از برف، قطع راه روستاها بخاطربرف کوچ (بهمن)، بسته شدن جاده های خاکی و نبود تلفن برای اعلام هشدار درباره بلاهای قريب الوقوع. بازماندگی تيم ما دريافت که قاطبه مردم حسی از بدبينی و هراس دارند که مبادا از بازسازی بی بهره بمانند داوود صبا، برنامه توسعه سازمان ملل حتی در بيمارستان ممتاز ايندرا گاندی در کابل، کودکان درون چادر اکسيژن بر اساس اين که آيا برق بيمارستان وصل است يا قطع، زنده می مانند يا می ميرند. اثری از بخاری نيست و گاه دمای هوای اين بيمارستان به ۱۰ درجه سانتيگراد زير صفر رسيده است. بسياری از مناطق کابل بيمارستان فعال ندارند و درمانگاه های محلی فاقد دارو هستند. در چنين شرايطی برنامه جهانی غذا درباره جاری شدن سيلابهای بی سابقه پس از ذوب يخها در بهار هشدار داده است. تقريبا سه و نيم سال پس از جنگی که به شکست طالبان انجاميد و به رغم پيشرفتهای برجسته سياسی افغانستان، فقدان زيرساخت بلای جان اين کشور شده است. هنوز خبری از جاده، نيروگاه، شبکه های آبرسانی جديد و سرمايه گذاری در بخش کشاورزی که اکثر جمعيت افغانستان به آن وابسته اند، نيست.
تنها يک بخش از برنامه بزرگراه ملی، بين کابل و قندهار، تکميل شده و هيچ نيروگاه تازه ای برای تامين برق ساخته نشده است. تخمين زده می شود تنها شش درصد افغانها بصورت منظم برق دارند. نبود آب شرب بهداشتی، بخصوص پس از شش سال خشکسالی، موجب بيماری و مرگ زودهنگام افغانها شده است. آنچه برای بازسازی زيرساختهای افغانستان صورت گرفته، در بهترين حالت جسته و گريخته بوده است: يک ژنراتور اينجا، يک شير آب آنجا يا يک بولدوزر که جاده ای خاکی را هموار می کند. علت سقوط ماه گذشته هواپيمای خط هوايی "کام اير" بين راه هرات-کابل که به مرگ ۱۰۴ مسافر و خدمه انجاميد، تنها تاحدودی بدی آب وهوا بود. فرودگاه کابل رادار ندارد و در افغانستان هيچ فرودگاه شبه استانداردی وجود ندارد، هرچند هزاران هواپيمای نظامی غربی هر سال سالم در پايگاهشان به زمين می نشينند. افغانستان همانقدر که جاده آسفالته می خواهد، به فرودگاه نياز دارد.
وعده و وعيد پول برای بازسازی افغانستان موجود است، ولی به دليل کاغذ بازی شديدی که اکثر اهداکنندگان بزرگ مانند اتحاديه اروپا، آمريکا و بانک جهانی را زمين گير کرده است، پروژه های عمرانی به اجرا گذاشته نمی شوند. جامعه بين الملل در کنفرانسهای بازسازی افغانستان در توکيو و برلين وعده ۱۳ ميليارد و ۴۰۰ ميليون دلار را برای يک دوره پنج ساله، از ابتدای دسامبر ۲۰۰۱، داد، هرچند دولت افغانستان برآورد کرده بود که به ۲۷ ميليارد دلار نياز دارد. با اين حال، بنا به اعلام مرکز همکاری بين المللی در دانشگاه نيويورک، تا ماه گذشته فقط سه ميليارد و نهصد ميليون دلار به پروژه های بازسازی افغانستان اختصاص يافته و از اين رقم تنها معادل ۹۰۰ ميليون دلار طرح تکميل شده است. در عوض، عراق به مراتب بيشتر از افغانستان برای بازسازی خود کمک مالی دريافت می کند. تلاش ائتلاف تحت رهبری آمريکا برای بازسازی شبکه برق بغداد هرگز در کابل ديده نشده است. 'حس بدبينی' در همين حال، فقدان سرمايه گذاری در کشاورزی افغانستان سبب شده که کشاورزان خشخاش بکارند. کندی بازسازی تنها شش درصد افغانها بصورت منظم برق دارند. فرودگاه کابل رادار ندارد. فقط سه ميليارد و نهصد ميليون دلار به پروژه های بازسازی افغانستان اختصاص يافته است. در هر ۳۰ دقيقه يک زن باردار افغانی جان می بازد. در نتيجه توليد مواد مخدر در فاصله سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۴ شش ميليارد و ۸۰۰ ميليون دلار را برای اقتصاد افغانستان به ارمغان آورده است. مواد مخدر اکنون ۶۰ درصد اقتصاد اين کشور را می چرخاند، اما وقتی کشاورزان هيچ راه ديگری برای سير کردن شکم زن و بچه شان ندارند، نمی توانيد آنها را سرزنش کنيد. داوود صبا، يکی از مولفان گزارش جديد برنامه توسعه سازمان ملل برای افغانستان، می گويد: "تيم ما دريافت که قاطبه مردم حسی از بدبينی و هراس دارند که مبادا از بازسازی بی بهره بمانند." اين گزارش افغانستان را از لحاظ شاخصهای توسعه در ميان ۱۷۸ کشور جهان در رتبه ۱۷۳ قرار می دهد. در بسياری از زمينه ها مانند بهداشت و آموزش و پرورش پيشرفتهای سريعی صورت گرفته است و پنج ميليون کودک به مدرسه رفته اند، اما برنامه توسعه سازمان ملل اظهار می کند که افغانستان "هنوز بدترين نظام آموزش و پرورش" را در دنيا دارد و پيشتاز مرگ و مير کودکان است.
در حالی که در هر ۳۰ دقيقه يک زن باردار افغانی جان می بازد، طول عمر افغانها کماکان ۴۴ سال، يعنی ۲۰ سال کمتر از همسايگانش است. تا وقتی افغانستان حداقل زيرساختهای ابتدايی اش در پيش از تجاوز ارتش شوروی سابق در سال ۱۹۷۹ را باز نيابد، هيچ چيز نمی تواند اتحاد سياسی و پويايی اجتماعی اين کشور را احيا کند و توسعه و خودکفايی اقتصادی را فراهم آورد. اهداکنندگان خارجی بايد پروژه های عمرانی مانند احداث نيروگاه و جاده را به دست بگيرند و با قطع کاغذبازی خودشان و دولت افغانستان به بازسازی اين کشور شتاب دهند. وگرنه برف و باران که برای مردمان ساکن شرايط سخت آب و هوايی پديده ای عادی است، همچنان جان کودکان افغان را خواهد گرفت و آنها را خوراک گرگهای گرسنه خواهد کرد.
برگرفته از سايت فارسي بي بي سي
April 11th, 2005


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
بیانات، پیامها و گزارشها